De integratie van offshore windparken en drijvende zonnepanelen wint aan populariteit, omdat het een efficiënter gebruik van offshore ruimte is. Dit wordt ook weerspiegeld in de regelgeving voor aanbestedingen voor offshore windparken. Initiatiefnemers hebben meer kans om een tender te winnen als ze een zonnepark naast het windpark installeren.

Deze combinatie van functies is de focus van het UNITED onderzoeksproject, dat gedeeltelijk wordt gefinancierd door Horizon 2020, het uitgebreide onderzoeks- en innovatieprogramma van de Europese Unie. Het doel van dit project is om activiteiten te combineren die momenteel concurreren om ruimte op zee. Daarom worden er proefprojecten ontwikkeld in Europese zeegebieden in verschillende landen, met als doel ‘multi-gebruik van de oceaan’.

In 2023 zijn door Ventolines in het kader van het UNITED project aanzienlijke inspanningen verricht om een rapport op te stellen over de integratie van offshore wind- en zonne-energie binnen het Nederlandse deel van de Noordzee. Dit heeft geleid tot een rapport waarin de juridische mogelijkheden en uitdagingen met betrekking tot offshore wind- en zonne-energie nauwkeurig worden onderzocht. We zijn verheugd dat we nu inzichten uit dit rapport kunnen delen, waarbij we ingaan op de juridische en contractuele implicaties van het naadloos integreren van offshore drijvende zonneparken in offshore windparken.

In ons rapport bespreken we zes scenario’s, waarbij we standalone, semi-standalone en geïntegreerde ontwerpconcepten onderzoeken en een onderscheid maken tussen Greenfield (nieuwe windparken) en Brownfield (bestaande windparken) ontwikkeling.

Het huidige wettelijke kader geeft de voorkeur aan de integratie van Greenfield offshore windparken en zonneparken boven de integratie in Brownfield-situaties. Dit voordeel ontstaat omdat in Greenfield-situaties het zonnepark deel kan uitmaken van de aanbestedingsprocedure voor het offshore windpark. Brownfield-scenario’s hebben te maken met complexiteit door afgesloten aanbestedingsprocedures en mogelijke conflicten met bestaande infrastructuur.

Bovendien verhindert de huidige regelgeving dat offshore zonneparken direct op het net worden aangesloten. De enige huidige optie voor offshore zonneparken is aansluiting op het elektriciteitsnet van het offshore windpark. Deze afhankelijkheid van de netaansluiting van het offshore windpark leidt tot aanzienlijke problemen met de financierbaarheid, vooral in scenario’s waarin het windpark niet langer operationeel is.

Bovendien kunnen windparken niet verplicht worden om een offshore zonnepark op hun structuur aan te sluiten. Dit maakt een offshore zonnepark onhaalbaar zonder de medewerking van het offshore windpark.

Tot slot is de Wet Windenergie op Zee uitsluitend van toepassing op windparken. Bijgevolg voorziet het huidige wettelijke kader niet in aanbestedingsprocedures voor offshore zonneparken. Dit maakt het voor de overheid onmogelijk om onderscheid te maken tussen meerdere partijen die een vergunning aanvragen voor offshore zonne-energie.

Om deze problemen en uitdagingen aan te pakken, stellen we een uitgebreid wetgevend pakket voor geïntegreerde offshore projecten voor. Deze transformerende wet zou gebiedsaanduidingen voor offshore zonneparken, geïntegreerde vergunningsprocessen en voorwaarden voor de integratie van in Brownfield-situaties moeten omvatten.